Chắc hẳn nếu một lần từng nhâm nhi ngụm trà Shan Tuyết (chè Shan tuyết) bạn sẽ khó có thể quên được vị chát đậm nhưng êm, không đắng gắt và đượm vị ngọt hậu của trà. Phải chăng do sinh trưởng hoàn toàn hoang dã trên những vùng miền sơn cước, phơi mình dưới nắng và gió suốt hàng trăm, hàng nghìn năm năm đã tạo nên nét đặc trưng riêng đó.
Là một giống chè quý và hiếm trên thế giới, cùng một giống cây chè nhưng nếu sống ở vùng đất khác nhau với điều kiện khí hậu và môi trường sống khác nhau sẽ đem lại hương và vị chè khác nhau.
Chè Shan tuyết là gì?
Trà Shan Tuyết (hay chè Shan tuyết) là loại trà có búp to màu trắng xám, dưới lá trà có phủ 1 lớp lông tơ mịn, trắng nên người dân gọi là trà tuyết. Trà Tuyết Shan có mùi thơm dịu, nước vàng sánh màu mật ong. Trà được chế biến theo phương pháp thủ công của người dân tộc Mông, Dao.
Cây trà là loại cây cổ thụ, mọc cao đến vài mét, khi hái trà phải trèo hẳn lên cây. Có những gốc trà vài người ôm không xuể. Nằm ở khu vực có độ cao, mây mù bao phủ quanh năm, sự chênh lệch về nhiệt độ giữa ngày và đêm lớn cùng với điều kiện khí hậu thổ nhưỡng tạo cho Trà Shan Tuyết có chất lượng tốt. Chè Shan tuyết thông thường được canh tác hoàn toàn tự nhiên không sử dụng bất cứ một hóa chất hay phân bón nên được xem là trà sạch.
Chính môi trường sống hoang dã, không có tác động của con người này lại giúp cho cây trà có tuổi thọ rất cao, từ 100, 200 cho đến vài nghìn năm tuổi.
Chè Shan tuyết khác chè thường như thế nào? Tại sao lại gọi trà Shan tuyết là quốc bảo Việt Nam?
Chè Shan Tuyết là loại cây gỗ lớn, thân cổ thụ có lớp giống như mốc trắng bao phủ toàn thân, cao đến hàng chục mét. Người ta chỉ lấy phần búp và lá non của những cây cổ thụ trà này để làm trà. Búp trà khá lớn, lá trà dày, trên bề mặt có tuyết trắng.
Điểm khác biệt giữa trà Shan Tuyết cổ thụ với trà thường, khiến cho chè Shan tuyết được xem như là quốc bảo của Việt Nam:
– Vùng trồng cây trà Tuyết Shan là có sẵn trong tự nhiên, không phải do con người canh tác.
– Chỉ có ở những vùng núi cao với khí hậu và thổ nhưỡng đặc biệt, trà mới có thể sinh trưởng bình thường và cho chất lượng trà tốt nhất.
– Thời gian thu hoạch của Tuyết Shan cổ thụ trà kéo dài đến 3 tháng, dài hơn rất nhiều so với thời gian 15-20 ngày của trà bình thường. Trà vụ Đông và vụ Xuân cho hương tốt nhất, trà vụ Thu lại cho hương đậm đà nhất.
– Búp trà cuồn chặt và có lớp tuyết trắng, hình dáng búp sau quá trình chế biến cũng có đặc điểm riêng.
– Khi pha trà, không cần tráng một nước đầu tiên như pha trà bình thường vì nguyên liệu làm ra trà có nguồn gốc tự nhiên và không hề sử dụng chất phụ gia trong quá trình sản xuất.
– Hàng nghìn cây chè Shan tuyết cổ thụ đã được công nhận là cây di sản Việt Nam.
Công dụng của chè Shan tuyết cổ thụ
Trà Shan Tuyết có rất nhiều công dụng khác nhau đối với sức khoẻ con người. Tuy nhiên, công dụng nổi bật nhất của loại trà này là giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, thường được gọi là đặc tính chống ung thư.
– Với thành phần giàu khoáng chất, đặc biệt là các vitamin nhóm A, C,… uống trà Shan Tuyết cổ thụ mỗi ngày giúp kháng viêm, chống nhiễm trùng, đồng thời ngăn ngừa và đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa da, tóc,…
– Hàm lượng EGCG dồi dào trong trà Shan Tuyết cổ thụ có khả năng chống lại quá trình oxy hóa, ngăn chặn sự hình thành cùng như ức chế quá trình phát triển của các gốc tự do gây ung thư.
– Tốt cho người mắc các bệnh về tim mạch, huyết áp, loại bỏ cholesterol, ổn định hàm lượng đường huyết, giúp máu lưu thông tốt hơn và ngăn ngừa đột quỵ,…
– Chứa Theobromine và Theophylin, có tác dụng thúc đẩy tốc độ của quá trình bài tiết, giúp nhanh chóng loại bỏ những chất độc tích tụ trong cơ thể, ví dụ như caffeine.
– Hỗ trợ hoạt động của hệ tiêu hóa, giúp đốt cháy các chất béo dư thừa từ đó giúp giảm cân nhanh chóng.
– Trà Shan Tuyết hỗ trợ duy trì một hệ miễn dịch khoẻ mạnh, ngăn ngừa tổn thương tế bào, protein chống vi khuẩn cao hơn ở những người hay uống trà.